Κυριακή 13 Ιανουαρίου 2013

ΤΕΤΑΡΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ


«Τα βότσαλα δεν αρκούν. Τα λιμνάζοντα της πολιτικής Κορώνειας, η χαμηλή
στάθμη, όσο η τηλεοπτική παραλυτική  βιοτοξίνη, χρειάζονται ευμεγέθη λίθο.
Δεν είναι άλλος από τη  Δημοκρατία. Το Δημοψήφισμα  για το περιφερειακό.
Την εξουσία στην περιφέρεια. Το  νέο ρόλο του Προέδρου της Δημοκρατίας».

                                                                                                           Χ. Κ.


 

                                                                                  Του Χρήστου Κηπουρού {*}



     Γυαλιά φόρεσε στην Ευρωπαϊκή Ελλάδα, ακόμη και το μικροσκοπικό σουλτανάτο Μπρούνεϊ που βρίσκεται στη Νοτιανατολική Ασία. στα Βόρεια της νήσου Βόρνεο. Η εκ τριακοσίων πενήντα χιλιάδων πολιτών αποτελούμενη μοναρχία του κάνει το πρώτο της Δημοκρατικό βήμα, μετά από το 1984. Συγκαλεί την εκ σαράντα πέντε Βουλευτών Βουλή. Οι εδώ ανάλογης έκτασης και πληθυσμού Ελληνικές περιφέρειες είναι πίσω από το φεγγάρι. Τι άλλο είναι όταν δεν έχουν καν δικούς τους επικεφαλής; Ούτε καν δικό τους περιφερειάρχη έχουν.  

     Φαντάζεται λοιπόν κανείς τι μπορεί να προσφέρουν στην αναπτυξιακή διαδικασία σαράντα πέντε μέλη μιας περιφερειακής Βουλής της Ηπείρου, της Θεσσαλίας ή της Κρήτης. Και τι προσφέρουν σήμερα οι Βουλευτές τους που πηγαίνουν στην Αθήνα. Όταν δεν περιφέρονται σαν τις άδικες κατάρες στα διάφορα υπουργεία να είναι εκεί παρόντες μόνο και μόνο προκειμένου να επιτελούν τη συνταγματική επιταγή της επικύρωσης των αποφάσεων.  Τυπική, από πάνω μέχρι κάτω, αποστολή και ανούσια.

     Πολλοί ικανοί από αυτούς θα μπορούσαν να διοικήσουν με μεγάλη επιτυχία τις περιφέρειές τους. Να κυβερνήσουν τον τόπο που αγαπούν, μπορούν και θέλουν να υπηρετήσουν. Να κάνουν αυτό που γίνεται σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη. Ακόμη και στην Νοτιανατολική Ασία. Να αποκαθηλώσουν αυτές τις ιστορικές οντότητες από τις θέσεις των ουραγών και να τις σπρώξουν μπροστά.

    Όταν, πριν είκοσι περίπου χρόνια, βάζαμε το ίδιο ζήτημα, κάποιοι φωστήρες των Αθηνών, δήθεν μάλιστα προοδευτικοί, στην ουσία πολύ πιο οπισθοδρομικοί ακόμη και από τον σουλτάνο του Μπρούνεϊ, προέβαλαν ως λόγο άρνησης την απειλή της συνοχής του κράτους. Εν γνώσει τους δηλαδή τρομοκρατούσαν τους πολίτες να μη ασπαστούν τέτοιες απόψεις. Να τις αντιμετωπίσουν ως διασπαστικές, διαμελιστικές.

    Σήμερα όμως οι πολίτες των περιφερειών, βλέποντας τα φαντάσματα των χωριών τους, το ότι από το κακό πηγαίνουν στο χειρότερο,  είναι έτοιμοι να δεχτούν το νέο εθνικό βήμα. Ξέρουν καλύτερα από κάθε άλλον ότι ο δρόμος προς την Δ΄ Ελληνική Δημοκρατία περνάει από τα Γιάννενα, το Ηράκλειο, την Τρίπολη, την Κοζάνη. Ότι δεν βρίσκεται στο πεντάγωνο των αθηναϊκών τηλεοπτικών σταθμών.

     Το Δημοψήφισμα για το περιφερειακό {1} πρόκειται όχι μόνο να επενεργήσει  θετικά στο μέλλον των περιφερειών αλλά να αναζωογονήσει ακόμη και αυτούς τους παλιούς θεσμούς. Να ηρεμήσει το διαρκώς τεταμένο κλίμα, αρχής γενομένης, από τις προκατασκευασμένες συνήθως εντάσεις του κοινοβουλίου.

     Αν το ένα του σημείο είναι ναι ή όχι στον αιρετό περιφερειάρχη και τα μέλη του περιφερειακού συμβουλίου, το άλλο έχει να κάνει με τον αριθμό των  περιφερειών. Η ομάδα επεξεργασίας όπως και η νομοπαρασκευαστική, μπορούν έστω και τώρα να καθίσουν, να σκεφτούν και να προτείνουν. Και οι πολίτες να έχουν να επιλέξουν ποιο είναι το πιο λειτουργικό μοντέλο {2}.  Νομίζω είναι πολύ προφανές.

     Υπάρχει όμως και ένα τρίτο σημείο, το οποίο μπορεί αν δεν οφείλει να μπει στο ίδιο δημοψήφισμα. Αφορά τους εκπροσώπους του κράτους στις περιφέρειες και κατ επέκταση  το πέρασμα του θεσμού του Προέδρου της Δημοκρατίας από το σημερινό διακοσμητικό εν πολλοίς ρόλο, σε έναν νέο. Τη μεταβίβαση με λαϊκή εντολή, μιας και μοναδικής έστω, ουσιαστικής όμως, εξουσίας. 

     Επειδή κανείς δεν αρνείται ότι ο Πρόεδρος συμβολίζει την ενότητα του κράτους, να είναι αυτός που θα διορίζει τους κρατικούς εκπροσώπους στις περιφέρειες. Κάτι  αντίστοιχο υπάρχει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Τρόποι με τους οποίους μπορούν να γίνουν όλα αυτά, εφόσον ο κυρίαρχος λαός τα αποφασίσει, υπάρχουν πολλοί. Άλλο τώρα αν οι εκ της πολιτικής συνταγματολόγοι δεν είναι να τους παίρνει κανείς στα σοβαρά. Μπορούσαν να το προτείνουν οι ίδιοι αντί να ψάχνουν παραθυράκια, να μην κάνουν κάτι. Μόνο να φλυαρούν στις τακτικές τους εκπομπές στο γυαλί. Όλοι τους.

     Το πότε λοιπόν μπορεί να αναθεωρηθεί το Σύνταγμα είναι το έλασσον. Το μείζον είναι άλλο. Όπως επίσης είναι και πλήρες πολλαπλών συμβολισμών. Να μπορεί ο Πρόεδρος να περνάει ένα μεγάλο χρονικό διάστημα ο ίδιος στις περιφέρειες. Και γιατί όχι και κάποια στιγμή να είναι και μόνιμος κάτοικος μιας εξ αυτών. Να εκλέγεται και Πρόεδρος εκτός Αθηνών. Η περίπτωση του απερχόμενου Προέδρου της Δημοκρατίας αποτελεί ένα καλό προηγούμενο, που όμως οφείλει να επεκταθεί.

      Οι σκέψεις αυτές έρχονται και μπορούν άνετα να αντιπαρατεθούν με τα χθεσινά όσο τα σημερινά γαϊτανάκια περί των μνηστήρων του Προεδρικού μεγάρου. Αυτών που η οπτική τους το αντιμετωπίζει ως κούρσα. Μανία αυτοί οι άνθρωποι να είναι συνεχώς κάτι. Βουλευτές, Υπουργοί, Αρχηγοί, Πρωθυπουργοί. Έστω και κάπου στην Ευρώπη αν δεν γίνεται αλλού. Και επιπλέον Πρόεδροι. Και να άξιζαν τουλάχιστον.

     Κοντεύουν δυο αιώνες ελεύθερου βίου της χώρας και ούτε μια φορά η Βουλή δεν συνεδρίασε εκτός Αθηνών. Ούτε καν μια διαρκής κοινοβουλευτική της επιτροπή. Και όταν ακόμη εξέταζε ζητήματα που είχαν να κάνουν αποκλειστικά με μια περιφέρεια. Με αμιγώς περιφερειακό ζήτημα. Αυτό ο λαός μας δεν το λέει Δημοκρατία. Ούτε φυσικά είναι. Μια μόνο φορά η εκ πενήντα μελών επιτροπή εξωτερικών και άμυνας της Βουλής συνεδρίασε στον Έβρο, το έτος 1998. Εκεί έμεινε. Ούτε στη Χίο ούτε στην Ήπειρο, όπως είχα επίσης προτείνει από διετίας και πλέον.  

     Η ουσία είναι η πολιτική Δημοκρατία. Η εκ νέου θεμελίωση των θεσμών. Τόσο των Δημοκρατικών όσο των Συνταγματικών.  Και αυτή η ουσία ταυτίζεται με την εξουσία στην περιφέρεια. Μη σπεύσουν βέβαια κάποιοι και ανακαλέσουν στη μνήμη τους επανάσταση με παρόμοιο σύνθημα. Αν χαρακτηρίζεται από κάτι το πέρασμα στη Δ΄ Δημοκρατία είναι αν από την λέξη: revolution αφαιρεθεί το πρώτο γράμμα. Θα μείνει η λέξη: evolution, η  βαθμιαία εξέλιξη. Προτιμητέα όμως τα Ελληνικά. Έστω και αν  πρέπει να αφαιρεθούν τα δυο πρώτα γράμματα της αντίστοιχης λέξης, επανάσταση. Γιατί υπάρχει και αυτή η διάσταση στην ΤΕΤΑΡΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ.
_____________
      

         ΣΗΜΕΙΩΣΗ


{1} Χρήστος Κηπουρός, Δημοψήφισμα για το περιφερειακό, Δεύτερη έκδοση, Θράκη 2004, σε ηλεκτρονική έκδοση. Βλ. μηχανές αναζήτησης. 

{2} ο.π. Οι δώδεκα περιφέρεις, κείμενο που περιλαμβάνεται στο ως άνω ηλεκτρονικό βιβλίο,

{*} Το νέο κείμενο του πρώην Βουλευτή Έβρου όπως το «Άλλη μια λίμνη Κορώνεια. Η πολιτική Ελλάδα», το οποίο επέχει θέση υστερόγραφου, και ακολουθεί στη συνέχεια,  προστίθενται στην τρίτη έκδοση του έργου. Ο λόγος που γράφτηκε αυτό το τελευταίο, δεν περιορίζεται στην προφανή, μεταξύ των δυο λιμνών, σημειωτική. Ούτε έχει μόνο την αιτία του κατά τη στιγμή διατύπωσης του μότο. Οφείλεται επίσης στη γνωριμία του συγγραφέα με αμφότερες. Όσο άσχημες και να ήταν οι, πριν τρεις δεκαετίες, εμπειρίες του από την πρώτη, ωχριούν απέναντι στις αντίστοιχες από τη δεύτερη, την πολιτική λίμνη. Το ίδιο ακριβώς νόημα αναδίδει ο τίτλος: « Άλλη μια πολιτική Ελλάδα. Η λίμνη Κορώνεια». Όπως γίνεται με τα γράμματα στην καρκινική γραφή, κάτι ανάλογο ισχύει εν προκειμένω και εδώ, με τις λέξεις.  



                                                                                              

    Υ.Γ.:  Άλλη μια λίμνη Κορώνεια. Η πολιτική Ελλάδα

                                                         

     Η μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ Φυσικής επιστήμης και Ελληνικής πολιτικής είναι η άποψη της τελευταίας για τη φυγόκεντρη δύναμη. Ενώ πρόκειται για φυσικό όσο φυσιολογικό φαινόμενο γι αυτήν είναι κίνδυνος θάνατος. Δεν έπεσε από τον ουρανό αυτό το τερατόμορφο ελλαδικό κράτος. Είναι δικό της τέκνο. Και μαζί και μητριά και από όλα. Αν πρέπει αυτό να εκφραστεί με όρους φυσικής τότε είναι ένα φαινόμενο αφύσικο. Μάλλον πιο σωστά,  παρά φύση.

     Κάτι βέβαια που δεν έμεινε στο κράτος. Επιστρέφοντας διαχύθηκε σε όλους τους θεσμούς του. Και κυρίως στα κόμματα. Λέγεται μερικές φορές ότι ο τάδε αιρετικός τάραξε τα λιμνάζοντα ύδατα. Εγώ πάλι λέω ότι ολόκληρη η πολιτική Ελλάδα είναι μια Κορώνεια. Και με βότσαλα δεν γίνεται δουλειά. Χρειάζεται λίθος. Χρειάζεται να  επιστρέψουμε στην εποχή του. Δηλαδή στο παρόν. Άλλωστε δεν είναι διαφορετική η εποχή. Τέτοια είναι. Ιδιαίτερα η τηλεοπτική. Όπως επίσης το πρόσφατο παρελθόν. Και δυστυχώς, αν πάει όπως πάει, και το μέλλον. Χωρίς να υστερούν και τα άλλα μέτωπα.

     Η σημειολογία είναι προφανής. Από τα τοξικά Μέσα στη λίμνη και την  ξηρασία της που η ομόλογή της επεκτείνεται σε όλο το πολιτικό φάσμα, μέχρι τα νεκρά της πουλιά, τους θεσμούς της χώρας. Αν μην επεκταθώ στα ψάρια της, που είχαν την ίδια τύχη.  Όπως και ο αγνός εκ του κόσμου της πολιτικής. Γιατί πολλοί έχουν πλέον συνηθίσει την άψυχη πολιτική ζωή. Το δρόμο του καριερισμού και του αμοραλισμού.

     Μια άλλη πολιτική μπορεί να ρίξει το λίθο. Αυτή μπορεί να βγάλει πουλιά. Να γεννήσει νέους θεσμούς. Αυτή να αναλάβει και το βυθό. Να αναγεννήσει την κλινικά νεκρή Δημοκρατία της αντιπροσώπευσης. Δική της δουλειά είναι όλα. Ποιος είναι ο λίθος;  Η ίδια Δημοκρατία. Η άμεση. Μια αγνοούμενη επί δεκαετίες συγγενής της πρώτης. Υπόθεση των δυο τους είναι  το πέρασμα από την Γ΄ στην Δ΄ Ελληνική Δημοκρατία.


                  
         
                          Εικόνα α. Ερωδιοί,                  Εικόνα β. Βουλή των Ελλήνων,
 
                                       Πηγές: α. Α.Π.Θ., β. Photo Nyloo.com,


     Τότε ίσως μπορέσει να πιάσει τόπο το νερό της βροχής. Να επιστρέψει η ζωή στο διαταραγμένο οικοσύστημα της λίμνης. Να αναγεννηθεί. Και μαζί με αυτήν και η ευρύτερη γεωγραφική όσο και κοινωνική περιοχή. Μια χώρα που οι ερωδιοί της θα την ανεβάσουν στα ύψη. Εκεί που πετούν και οι ίδιοι.  Και που σφίγγεται, γίνεται κουβάρι η ψυχή του ανθρώπου όταν τους βλέπει στην μισοάδεια από νερό πλην όμως υπερπλήρη από τραγικότητα, σημερινή λίμνη.  Όπως φυσικά το αντικαθρέφτισμά της.

     Αν λοιπόν ένα μυαλό, ένας κυβερνήτης, μια χώρα τα σκέπτονταν αυτά, δεν θα είχαν κανέναν ενδοιασμό να κάνουν αυτό που η ίδια η φύση δείχνει τι και πως πρέπει να γίνει. Η αναγέννηση της λίμνης και επόμενα του κράτους στις περιφέρειες δεν είναι η επανίδρυση ισάριθμων με αυτές ιδρυμάτων χρόνιων παθήσεων. Τα οποία ως γνωστόν υφίστανται παλαιόθεν. Γιατί αυτό περίπου πρόκειται να συμβεί. 

     Και οι περιφέρειες αξίζουν περισσότερο από το να αντιμετωπίζονται ως σύνθεση έμμεσης εκλογής συλλόγων σε πρώτο και σε δεύτερο βαθμό. Χωρίς κύρος. Για να μπορεί να μην ενοχλεί αλλά και να μην ενοχλείται ο απεσταλμένος της αθηναϊκής αρχής. Ο τοποτηρητής αν όχι ο πολιτικός κατής. Τέτοιο μάνατζμεντ καμιά επιχείρηση δεν θα το έκαμνε. Πόσο μάλλον αν έβγαινε από χρεοκοπία ανάλογης προηγούμενης διαδρομής. Και πόσο περισσότερο, αν αυτό το βάφτιζε και απογείωση. 

     Η ουσία είναι ότι δεν ενδιαφέρει η Κορώνεια.  Η κορώνα ναι. Ο πολιτικός θρόνος. Το ανάκτορα. Η Ελλάδα αυλή. Ποια Δημοκρατία. Κεντρομόλος είναι χωρίς μάλιστα παγκόσμιο προηγούμενο. Αυτή λοιπόν είναι η περιφερειακή Ελλάδα των δεκατριών καημακάμηδων. Αν όχι μια ακόμη ρύπανση της λίμνης. Αυτό είναι το σχέδιο νόμου για τις περιφέρειες της χώρας.

     Αν δεν είναι έτσι τα πράγματα, τότε τι πιο δημοκρατικό και φυσιολογικό  από το να τεθεί στην κρίση των πολιτών. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς κουμπωμένος με τους δημοκρατικούς θεσμούς. Η Γαλλική κουλτούρα περί του ελέγχου του κυρίαρχου λαού αν όχι και των δημοψηφισμάτων έχει την αφετηρία της σε ένα στρατηγό. Στον Ντεγκόλ. 

     Εδώ η πολιτική Ελλάδα στάθηκε και σ αυτό το ζήτημα άτυχη.  Είχε τον σύγχρονό του Παπάγο, ο οποίος όμως είχε άλλες προτεραιότητες αν δεν αγνοούσε τη Γαλλική παιδεία, όσο την καθ ημάς κλασσική. Από άλλα όστρακα είχε γνώσεις. Όπως βέβαια και οι μη Στρατηγοί που ακολούθησαν περιφρόνησαν το θεσμό. Και προκειμένου να μην αδικήσουμε κανέναν. Οι πάντες. Μπορεί σε κάποια διαλείμματα, προς το τέλος κάποιων ή στην αρχή κάποιων άλλων, να υπήρξε η έμμεση Δημοκρατία. Άμεση όμως όχι. Το άρωμα της κλασσικής Αθήνας ξοδεύτηκε στην Ευρώπη. Για εδώ δεν έμεινε.  

     Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη εξειδίκευση ώστε να αναδιαρθρωθεί ο Ελληνικός οίκος. Οι δώδεκα περιφέρειες είναι οι σάρκες και το αίμα καθώς και τα κόκαλά του. Δεν μπορεί να αντιμετωπίζονται ως ακάλυπτος χώρος. Αν είναι κάτι τότε είναι οι δώδεκα κολώνες της χώρας. Και οι νυν όμως, όπως και οι πρώην, εμμένουν σε μια από αυτές. Αν όχι ένα ελάχιστο τμήμα της. Ένα «κολωνάκι». Αντί να κτίσουν με βάση αυτό το περιφερειακό χωροταξικό, μαστορεύουν πως να βάλουν καινούργιες αντηρίδες στις παλιατζούρες. Και από πάνω μιλούν και για οράματα.

     Και επειδή ένοχος ένοχο ου ποιεί, η κυβέρνηση δεν ανησυχεί ιδιαίτερα. Άλλωστε  δεν είναι τυχαία η σιγή της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Γι αυτό και η πρόγνωσή της δεν προοιωνίζεται καλή. Αντί να κάνει δημόσια αυτοκριτική για τις δικές της ημέρες και έργα και την, κατ όνομα μόνο πράσινη, δική της Κορώνεια, ξημεροβραδιάζεται στα Μέσα. Ούτε αρκεί μόνο η υποβολή πρότασης του περιφερειακού αυτού θεσμού, όπως κάνουν οι υπόλοιποι.

     Όσο για τους άμεσα σχετιζόμενους, πλην όμως εξωκοινοβουλευτικούς θεσμούς, όπως η αυτοδιοίκηση, σε λίγο δεν θα πείθει ούτε τον εαυτό της περί του κατά πόσο παλεύει την υπόθεση του αιρετού περιφερειάρχη. Γιατί η πρόταση δημοψηφίσματος για το περιφερειακό έπρεπε να ήταν σήμερα η σημαία της. Και οι κεντρικές όσο οι τοπικές ενώσεις της αυτοδιοίκησης σημαιοφόρους έχουν, σημαίες όμως δεν έχουν.   

     Νομίζω ότι αν κάποια στιγμή γίνει δημοψήφισμα για το περιφερειακό, το ποσοστό υπέρ του γνήσιου, όχι νόθου, περιφερειακού θεσμού θα είναι πρωτόγνωρο. Γιατί θα είναι υπέρ του ερωδιού που λέγαμε. Χρειάζεται μια άλλη λίμνη. Αυτή δεν είναι μια άλλη. Αυτή, έλεγα στην αρχή, είναι άλλη μια λίμνη Κορώνεια. Η πολιτική Ελλάδα.


                                                               
                                                                                      Θράκη Οκτώβριος 2004,

Δεν υπάρχουν σχόλια: